12.09.2023

Trençevska: Vetëm me një bashkëpunim më të madh ndërsektorial dhe marrja në kohë e masave do të parandalojmë femicidin si aktin më të rëndë të dhunës ndaj gruas

Ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Jovanka Trençevska, sot mbajti fjalim në konferencën “Femicidi në Maqedoninë e Veriut dhe në Ballkanin Perëndimor – Standardet ndërkombëtare dhe praktikat gjyqësore – prezantimi i raporteve”. Në konferencë folën edhe Biliana Brejtvejt, Drejtoreshë Programi për Ballkanin Perëndimor, Qendra AIRE, Viktorija Avramovska – Madiq, Zëvendësministrja e Drejtësisë së Maqedonisë së Veriut, Natasha Gaber-Damjanovska, Drejtoresha e Akademisë së Gjyqtarëve dhe Prokurorëve Publikë të Maqedonisë së Veriut, Endrju Brand, udhëheqës i programeve në Ambasadën Britanike në Maqedoninë e Veriut.

Trençevska e filloi fjalimin e saj duke theksuar sfidën dhjetëvjeçare - dhunën në familje. Ministrja vuri në dukje angazhimet e saj dhe angazhimet e përfaqësuesve të institucioneve dhe sektorit civil në luftën kundër dhunës me bazë gjinore. Ajo theksoi se pavarësisht të folurit me zë të lartë, edukimit të vazhdueshëm, krahas qasjes së ndryshuar institucionale, avancimit të kuadrit ligjor, detyrimit ligjor për vëmendjen e duhur me të cilën duhet trajtuar çdo rast, realizimi i një numri të madh fushatash sensibilizuese megjithatë, dhuna ndaj grave është ende e pranishme.

“Është fakt që detyra ime si ministre është të krijoj politika. Politika që bazohen në kërkime dhe kontakte të drejtpërdrejta me ata të cilëve u synohet kjo politikë. Prandaj, së bashku me kolegët e mi nga ministria, ne përpiqemi të jemi në komunikim të drejtpërdrejtë me gratë, sepse historitë, nevojat dhe sfidat e tyre specifike janë baza mbi të cilat duam të krijojmë dhe përshtatim sistemin për parandalimin dhe mbrojtjen nga dhuna ndaj grave.

Ajo kujtoi edhe fushatën “E Zëshme dhe e guximshme” që u zbatua në muajin mars nga Ministria e Punës dhe Politikës Sociale. Ministrja tregoi disa nga historitë që u ndanë gjatë fushatës.

“Në atë karvan dëgjuam për mbylljen me forcë në shtëpi dhe pamundësinë e një gruaje për të fituar, dëgjuam për gratë punëtore sezonale të cilave pas një dite të vështirë u morën paratë me kërcënime nga burri i tyre alkoolik dëgjuam për dhunën akute të dëshmuar nga fëmijët dhe për netët pa gjumë të uritur dhe duart e dobëta që nuk mund të kujdesen për familjen" deklaroi Trençevska.

Ministrja theksoi se arsyeja e mos denoncimit të dhunës është frika e viktimave, por edhe mungesa e besimit tek institucionet, raste të cilat sipas saj përbëjnë femicid apo vrasje të grave.

“Në vitin 2019, nga gjithsej 5 vrasje për shkak të dhunës në familje, 3 raste kanë qenë femicide, në vitin 2020, nga 4 vrasje për shkak të dhunës në familje, 3 janë vrasje të grave, në vitin 2021, nga 5 vrasje për shkak të dhunës në familje, 3 ishin femicide. Në vitin 2022, për fat të keq, numri rritet dhe nga gjithsej 7 vrasje në dhunë në familje, 6 janë femicide. Dhe këtë vit, vetëm në tremujorin e parë jemi përballur me 3 femicide, ndërsa së fundmi ka pasur edhe 2 raste të tjera”, tha Trençevska.

Ajo bëri thirrje për bashkëpunim më të madh ndërsektorial dhe vendosjen në kohë të masave pas dhunës së raportuar si nga qendrat e punës sociale ashtu edhe nga gjykatat, duke theksuar se kjo është mënyra e vetme për të reduktuar apo parandaluar femicidën si lloji më i rëndë i dhunës ndaj grave.