22.09.2023

Po zhvillohet takimi i katërt radhazi ministror për promovimin e të drejtave të Romëve

Mikpritëse e takimit vjetor ministror, i katërti me radhë pas miratimit të "Deklaratës së partnerëve nga Ballkani Perëndimor për integrimin e romëve në procesin e zgjerimit të BE-së" - Deklaratë e njohur, është Republika e Maqedonisë së Veriut. Në takim, ministrat nga Maqedonia e Veriut, Mali i Zi, Serbia, Bosnja dhe Hercegovina, Shqipëria dhe Kosova theksuan praktikat e mira nga vendet e tyre si dhe pikëpamjet e tyre për hapat e ardhshëm.

Takimi ministror u hap me fjalimet përshëndetëse nga Jovanka Trençevska, Ministre e Punës dhe Politikës Sociale, Oliver Varhei, Komisioneri për Zgjerim dhe Marrëdhënie Fqinjësie nga Komisioni Evropian, Ana Lirman, Ministre e Shtetit për Evropën dhe Klimën në Gjermani, David Gir, ambasador i Bashkimit Evropian në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe Zhelko Jovanoviç, drejtor i Iniciativës së Romëve në Fondacionet e Shoqërisë së Hapur (Open society).

Trençevska në hapjen e ngjarjes theksoi rëndësinë e takimit vjetor për integrimin e romëve, duke theksuar se shkëmbimi i praktikave të mira mund të kontribuojë në avancimin e politikave dhe masave që përmirësojnë cilësinë e jetës së romëve. Ajo përshëndeti të gjithë të pranishmit dhe bëri thirrje për një diskutim të frytshëm nga i cili do të përfitojnë të gjitha vendet pjesëmarrëse

“Duhet të përpiqemi t'u ofrojmë të rinjve romë qasje të plotë në arsim, shëndetësi, strehim, punësim dhe pjesëmarrje në agjendën e gjelbër”, theksoi Varhej.

Ai theksoi se ka një sërë projektesh të suksesshme që përfshijnë romët dhe kontribuojnë në përmirësimin e standardit të tyre të jetesës, por gjithashtu shprehu bindjen se vendet e rajonit mund të bëjnë edhe më shumë.

Në fjalimin e saj me video, Lerman theksoi mbështetjen e fortë të Gjermanisë në procesin e integrimit të romëve dhe shprehu vizionin e saj për një Evropë gjithëpërfshirëse që do të përfshijë në mënyrë të barabartë romët si dhe të gjitha grupet e margjinalizuara në të gjitha proceset shoqërore.

Ambasadori i Bashkimit Evropian në Republikën e Maqedonisë së Veriut, Devid Gir, theksoi rëndësinë e bashkëpunimit për integrimin e suksesshëm të komunitetit rom në të gjitha proceset sociale."Bashkëpunimi është çelësi për arritjen e përparimit të rëndësishëm." Kjo nënkupton bashkëpunim të ngushtë me institucionet e BE-së, organizatat ndërkombëtare përkatëse, organizatat e shoqërisë civile të udhëhequra nga romët dhe, më e rëndësishmja, vetë komunitetet rome. Zërat e tyre duhet të dëgjohen dhe perspektivat e tyre duhet të udhëheqin përpjekjet tona. Si përfundim – ne jemi në një moment vendimtar në rrugëtimin tonë drejt përfshirjes së romëve në Ballkanin Perëndimor. Sfidat janë të frikshme, por edhe vendosmëria për t'i kapërcyer ato”, tha Gir.

“Mbështetja për romët nuk duhet parë si barrë për buxhetet publike, por si një investim shtetëror nga i cili përfitojnë të gjithë. Banka Botërore tregon se investimi në popullatën rome, e cila ka një demografi shumë më të re në krahasim me pjesën tjetër të popullsisë në Ballkanin Perëndimor, dhe që punon kryesisht në ekonominë informale, do të ndihmonte në hapjen e një potenciali të madh që do të ndikonte drejtpërdrejt në një rritje në PBB-në e vendeve. Regjistrimet e fundit në rajon tregojnë krizën demografike dhe për këtë arsye ka edhe më shumë kuptim ekonomik që vendet e Ballkanit Perëndimor të investojnë në popullatën e re rome dhe të stimulojnë një tranzicion të drejtë nga ekonomia informale. Kjo është veçanërisht e dobishme në sektorët ku romët janë tashmë të pranishëm, si menaxhimi i mbeturinave, riciklimi, kultura dhe bujqësia," theksoi Jovanoviç në fjalimin e tij përshëndetës.