20.05.2022

Trençevska: Me përmirësimin e kushteve për punëtorët e huaj dhe thjeshtimin e procedurave ligjore, kontribuojmë në uljen e deficitit të fuqisë punëtore

Ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Jovanka Trençevska, sot mori pjesë në Konferencën Ndërkombëtare për Migrim “Njerëzit në lëvizje. Shtetësia, identiteti dhe zhvillimi”, organizuar nga Universiteti Nënë Tereza, Shkup.

Në konferencë, ministrja Trençevska bëri një pasqyrë të shkurtër të një prej çështjeve që prekin të gjitha vendet në botë dhe veçanërisht vendet e emigracionit, përfshirë Republikën e Maqedonisë së Veriut.

“Në vitin 2020, pothuajse 281 milionë njerëz jetonin në një vend të ndryshëm nga vendlindja e tyre, që është 128 milionë më shumë se në 30 vitet e mëparshme. Pandemia e COVID-19 ka reduktuar rritjen e migrantëve ndërkombëtarë me rreth dy milionë. Evropa është aktualisht destinacioni më i shpeshtë për migrantët ndërkombëtarë, me 87 milionë migrantë (30.9%) të popullsisë së përgjithshme emigrante ndërkombëtare. Shumica e emigrantëve ndërkombëtarë (rreth 78%) ishin në një moshë të aftë për punë (midis 15 dhe 64)," tha Trençevska.

Ajo vuri në dukje se aktualisht ka më shumë burra se gra në botë midis migrantëve ndërkombëtarë dhe hendeku është zgjeruar gjatë 20 viteve të fundit. Vlerësimet më të fundit tregojnë se në vitin 2019 kishte rreth 169 milionë punëtorë migrantë në mbarë botën, që përfaqësonin pothuajse dy të tretat (62%) nga (atëherë) 272 milionë emigrantëve ndërkombëtarë në mbarë botën. Në kontekstin e vendit tonë, sipas statistikave të OKB-së, vlerësohet se në periudhën ndërmjet viteve 1990 dhe 2019, më shumë se 200 mijë maqedonas kanë shkuar jashtë vendit për një jetë më të mirë, me çka emigracioni i përgjithshëm ka arritur në 32% të popullsisë së përgjithshme.

“Tregu maqedonas i punës ka funksionuar mjaft mirë në dekadën e fundit. Megjithëse shkalla e pjesëmarrjes u rrit ngadalë, normat e punësimit dhe të papunësisë treguan përmirësime të ndjeshme. Shkalla e punësimit (15-64) u rrit nga 44% në vitin 2011 në 54.7% në 2019, ndërsa shkalla e papunësisë (15-64) u ul nga 31.9% në 17.5% në të njëjtën periudhë. Të rinjtë, të cilët janë përballur me pengesa të ndryshme në tregun e punës, tani përballen me kushte më të favorshme, të cilat janë ende larg kushteve që ekzistojnë në BE-27. Shkalla e papunësisë së të rinjve ra nga 55,5% në vitin 2010 në 35,8% në vitin 2019”, tha Trençevska.

Ajo theksoi progresin në reformimin e sistemit të arsimit dhe formimit profesional, me fokus në kualifikimet, të mësuarit në vendin e punës dhe njohjen e të mësuarit joformal.

“Reformat kanë mundësuar që aftësitë e njerëzve të arsimuar përmes arsimit dhe formimit profesional të jenë relevante dhe të reflektojnë kërkesat e tregut të punës, por kanë forcuar edhe aftësinë e tyre për të fituar paga më të larta. Me qëllim të rritjes së mobilitetit të fuqisë punëtore në periudhën e kaluar janë realizuar disa iniciativa, si iniciativa për Ballkanin e Hapur, nga e cila duhet të pritet përfitimi në periudhën e ardhshme”, tha Trençevska.

Ajo theksoi se mungesa e fuqisë punëtore në sektorë të caktuar mund të plotësohet me përmirësimin e kushteve për punëtorët e huaj dhe thjeshtimin e procedurave ligjore.

Ai theksoi rëndësinë e publikut akademik në procesin e ndërtimit të një politike të qëndrueshme dhe të qëndrueshme të migracionit të vendit. Si dhe rëndësinë e zbatimit të Strategjisë Kombëtare të Qeverisë për Bashkëpunim me Diasporën dhe rezolutën e miratuar për politikën e migracionit.